Wyobraź sobie na chwilę, że za każdym razem, gdy sięgasz, aby otworzyć drzwi swojej lodówki, dostajesz małe porażenie prądem. Czego oczekiwałbyś następnym razem, gdy podchodzisz do lodówki? Małego porażenia, prawda?
Wzorce w okolicznościach mogą wywoływać fizyczne, psychiczne i emocjonalne reakcje u ludzi. Jeśli za każdym razem, kiedy widzisz swojego wuja Józka, wygłaszającego grubiańskie uwagi lub jest tak niegrzeczny, że czujesz się niekomfortowo, naturalnie zaczniesz się napinać za każdym razem, gdy musisz go spotkać w okolicznościach nie zależńych od CIebie.
Jeśli twój szef jest niegrzeczny i często Cię poniża, oczywiście będziesz obawiać się dźwięku jego czy jej kroków.
Istnieje wiele sposobów, w jakie te wzorce okoliczności mogą wywoływać reakcje i oczekiwania w nas. Z kolei może to prowadzić do braku samooceny, w zależności od tych okoliczności.
PORAŻKI
Załóżmy, że próbujesz czegoś i ponosisz porażkę lub nie wychodzi ci to tak dobrze, jak byś chciał. Może to sięgać czasów szkolnych, kiedy nie dostałeś się do drużyny, albo dostałeś 3 z chemii. Bez wątpienia bolało cię to, a twoja samoocena i pewność siebie ucierpiały.
Załóżmy, że próbowałeś kilku rzeczy i nie wyszły one tak, jak planowałeś. Nie dostałeś tej świetnej pracy, na którą aplikowałeś, odmówiono ci kredytu hipotecznego, ten biznes, który otworzyłeś, musiał zostać zamknięty po krótkim czasie. Jak myślisz, jak te rzeczy mogą wpłynąć na twoją samoocenę?
Oczywiście, jeśli spróbujesz jednej rzeczy i nie odniesiesz sukcesu, możesz być w stanie kontynuować próby i nie przywiązywać do tego dużej wagi. Jednak gdy wydaje się, że ponosisz porażkę za porażką lub skupiasz się tylko na nieudanych przedsięwzięciach, nieudanych związkach i innych takich okolicznościach, łatwo jest myśleć, że nigdy nie odniesiesz sukcesu. Musi być coś nie tak z tobą, skoro cały czas ponosisz porażki, prawda? Ten wzorzec może prowadzić do tego typu myślenia, które z kolei podważa twoją samoocenę.
Twoje poziomy pewności siebie są również dotknięte tym wzorcem. Jeśli jesteś pewien, że poniesiesz porażkę, jak możesz mieć pewność siebie, by nawet spróbować czegoś? Twoje umiejętności, które posiadasz, będą przyćmione przez to, co postrzegasz jako ciągłe porażki w twoim życiu.
ZAUFANIE
Czy kiedykolwiek doświadczyłeś zdrady zaufania? Prawdopodobnie tak; większość osób doświadczyła tego w pewnym momencie. Może to być coś dawno minione i błahe, takie jak najlepszy przyjaciel z szóstej klasy, który wszystkim powiedział o twoim zauroczeniu kolegą z klasy, lub coś bardziej znaczącego, jak niewierność małżonka.
Zdrada zaufania boli na wiele sposobów. Często osoba, która zdradza zaufanie, może wydawać się, jakby się z nas śmiała, tak jak ten przyjaciel, który wyśmiewał twoje zauroczenie w szkole. Lub mogą wykorzystywać nas – ufasz swojemu małżonkowi, więc nie sprawdzasz go czy jej ciągle, a oni wykorzystują to, aby zdradzić. Ale jak zdrada zaufania, zwłaszcza kiedy zdarza się to raz za razem, wpływa na twoją samoocenę? Jak są te dwa aspekty ze sobą powiązane?
Zazwyczaj myślimy, choć być może podświadomie, że gdybyśmy byli godni uwagi i szacunku, ludzie nie zdradziliby naszego zaufania. Nie zdradzają zaufania tych, których szanują, więc otrzymujemy wiadomość głośno i wyraźnie – jesteśmy w jakiś sposób mniej warci niż inni.
I tu przechodzimy do kolejnego wzorca jakim jest…
ODRZUCENIE
Każdy w pewnym momencie swojego życia doświadcza odrzucenia. Nieotrzymanie pracy, na którą aplikujesz, jest formą odrzucenia. Możesz zostać odrzucony na randce lub ktoś może zerwać z tobą związek. Oferowana pomoc jest odbijana, potencjalny przyjaciel nie oddzwania na telefon. Kiedy małżonek odchodzi lub kiedy dzieci decydują, że chcą mieszkać z drugim rodzicem, wszystkio to formy odrzucenia.
W wielu przypadkach odrzucenie nie wpływa na nas jakośc szczególnie. Dzieje się to wtedy gdy jeden potencjalny partner odrzuca cię, ale inny zaczyna z tobą związek, wtedy to pierwsze odrzucenie nie wydaje się takie złe. Bolesny rozwód może być znacznie mniej bolesny, gdy zaczynamy nowy związek. Jedna aplikacja o pracę jest odrzucana, ale inna firma zatrudnia cię, i tak dalej.
Jednak gdy odrzucenie staje się wzorcem, również może spowodować w nas niską samoocenę. Gdybyś był godny, wartościowy i godny szacunku, ludzie by cię chcieli, a nie odrzucali.
Niestety, odrzucenie może zdarzyć się, nie tylko ze strony obcych, ale również rodziny, a nawet tak zwanych przyjaciół. Jedno dziecko może być pomijane, gdy rodzice mają faworytów. Rodzeństwo może odrzucać jedno dziecko i używać go jako obiektu drwin lub znęcania się. W niektórych rodzinach członek rodziny może zostać odrzucony, jeśli nie podziela tych samych przekonań religijnych. Wszystkie te rzeczy mogą składać się na wzorzec odrzucenia i złe uczucia wobec siebie.
A jak jest z Tobą? Dlaczego brakuje ci samooceny? Jakie masz różne problemy?
Jeśli jesteś jak większość ludzi, możesz zmagać się z wieloma różnymi problemami związanymi z twoją samooceną, nie tylko z jednym. Możliwe, że jako dziecko często doświadczałeś odrzucenia i nie udało ci się w niektórych próbach w różnych dziedzinach. A może przybrałeś na wadze i w tym samym czasie otrzymałeś papiery rozwodowe.
Bez względu na powody, nie wszystko jest stracone. Samoocenę można odzyskać, a ty możesz nauczyć się zdrowych sposobów myślenia, które przywrócą ci ją.
W następnym artykule sprawdzimy po czym poznać, że ktoś naprawdę ma niską samoocenę.